Cuma, Nisan 29, 2011

Rakı



Rakı, yapımında anason tohumu kullanılan bir içkidir.
Rakı üretiminde şıra haline getirilen üzümler pastörize edildikten sonra; maya ile fermante edilir ve alkollü bir sıvı oluşturulur. Alkollü sıvı, damıtılarak suma haline getirilir. Suma, bakır imbiklerde anason tohumu ile yeniden damıtılır. Bu kısım su eklenerek içilecek alkol derecesine getirilir ve tatlandırılır.Sonra havalandırma yapılarak olgunlaştırılır. Şişelenmeden önce en az 1 ay dinlendirilir.
Tarihte ilk kez Altay Türkleri kımızdan damıtarak rakı yapmışlardır. Kımızdan türemiş anlamında "Arika", ikinci kez terleterek ürerilen de "arak"tır.Arapça arak; ter,terleten demektir. İçki içince terlersiniz ya da damıtılmış yani damla damla terletilmiş anlamında kullanılır. Dem, farsçada "nefes, zaman" demektir. demlenmek; zamana bırakarak yavaş yavaş içmektir.
Rakı benzeri birçok yabancı içki vardır. Örneğin;Fransa'da anis, İtalya'da sambuca,unanistan'da ouzo vardır.



Rakı nasıl içilir? Rakı güneş battıktan sonra içilmelidir.
-Küçük küçük yudumlar halinde içilen rakının ilk yudumu ağızda biraz bekletilip dişler arasından nefes alıp öyle yuvarlanmalıdır.
-Sofrada küsmüş kimseler olmamalı, herkes tek tek konuşup bir birini dinlemelidir. Dolayısıyla en az iki kişi ile içilir. Rakı masasında dedikodu yapılmaz. Planlı programlı işler konuşulmaz, geyik yapılır. Anılar anlatılır. Bağıra çağıra da konuşulmaz. 
-Rakı birinin hatırı için içilmez . Kafanız bozukken ya da sarhoş olmak için de içilmez.
-Yanında çok fazla yemek yenmez sadece mezeler eşlik etmelidir.Mezeler az az yavaş yavaş yenmelidir.
-Rakı masasında saygı gören veya yaşça büyük biri içki servisini yapar. (veya içmeyi ve adap bilen en genç kişi de sakilik yapabilir) Saki, kadehleri doldururken içkiyi fazla kaçıranı es geçerse o kişi sesini çıkaramaz.
-İkide bir kadeh tokuşturulmaz. Bir ya da iki kez tokuşturulması, mümkünse de yaşça büyük kişinin kadeh kaldırması makbuldür. Rakı şişesindekiler masada oturanlara eşit paylaştırılır.
-Rakı masasında başka içkiler içilmez, başka marka rakılar övülmez (içilen nimete hakarettir).

Önce kendine gel, sonra meyhaneye
Kalender ol da gir kalenderhaneye
Bu yol kendini yenmişlerin yoludur
Çiğsen başka bir yere git eğlenmeye

-Rakı kadehi boş beklemez, masadan kalkarken bile bir yudum bırakılmalıdır dibinde.
Rakı kimlerle içilir?Rakı içmeyi, sır tutmayı ve arkadaşlığı bilenlerle içilir.
Eskiden rakı nasıl içilirdi? Susuz içilirdi. Küçük rakı kadehindden bir yudum alınır, sonra soğuk sudan içilirdi. Ama yabancıların viskiyi buzla içmesine öykünen Türkler rakıya da buz atmaya başladı.Eğer rakınıza buz koyacaksanız önce su koyun sonra buz. Sıralama böyle olmalıdır.Yoksa anason suyun üzerine çıkar ve tadı bozulur.
En iyi rakı mezeleri nelerdir?Önce iyi bir muhabbet ve dostlar sonra, tam yağlı beyaz peynir (üzerine pul biber serpilmiş olabilir), turşu, haydari, kavun, zeytinyağlı barbunya, beyaz leblebi, şakşuka, tarama ve enginar en yi mezelerdir.

Rakı terimleri;
Altlık: Rakı sofrasında girizgâh olarak verilen meyve, çerez.
Ara kahvesi: Rakıya ara verilip içilen kahve.
Arak resmi: Osmanlı'da rakı satışlarından alınan vergi.
Atmak: Bir tek içki içmek.
Araknuş: Rakıcı.
Cura: Rakının son yudumu. 
Gagayı ıslatmak: İçmek.
Günah: Eğlence yerlerinde ödenen hesap tutarı.
İbrik-i mey: Rakı ibriği.
İşarethane: Meyhane.
Lodos yemiş: İçkiyi fazla kaçırmış kimse.
Mazot: İçki.
Mideyi ateşlemek: Alkol almak.
Narkoza girmek: İçki içerek sızmak.
Okkalık: Her akşam bir okka rakı içen.
Paşa: Kıvamında sarhoş.
Rakıntı: Rakı içme.
Sızırım yeri: Meyhane.
Sulu iftar: Ramazan'da orucu içki sofrasında açmak.
Tabanca: İçki şişesi.
Terakki etmek: Nurullah Ataç'ın rakı içmek yerine kullandığı söz.
Ustura: Alkol derecesi yüksek içki.
Yaralı kalmak: Yeterince içki içmemiş olmak.
Yolluk: Son rakı.
Yuvarlamak: Tek rakıyı bir yudumda içmek.